8 Mart 2010 Pazartesi

ARI HASTALIKLARI

Arı hastalıkları tüm arıcıların ortak paydası olup bir çoğumuz tarafından çeşitli yollarla bertaraf edilmeye çalışılan dertlerdir. Ben burada sizlere elimden geldiğince arı hastalıkları ve mücadele yöntemleri hakkında bilği vermeye çalışacağım.

Arı hastalıkları konusuna başlamadan önce hastalık ve zararlılar konusunda her arıcının bilmesi gerektiğini düşündüğüm bazı noktaları sizinle paylaşmak istiyorum. Arı hastalıkları ile mücadelede dikkat edilmesi gereken pek çok ayrıntı olduğu doğrudur. Hastalık denince akla olmuş bir durum geliyor. Bunu şöylemi ifade etsem:

KAZA kelimesinden ne anlarız ??

Sonucunda üzüntü olan olay olarak algılanır kaza kelimesi değilmi?

Olay başa gelmiştir ve çaresine bakılmalıdır. Hastalıkta böyle birşey midir bizim için? Bal arılarında hastalık ve zararlılar ile mücadele denince akla hasta olmuş arı aileleri gelmemelidir. Çünkü bal arıları hastalık ve zaralıların pençesine düştüğünde o arı ailelerinden verim lamak oldukça zor hatta imkazıdır. Bu yüzden biz arıcılar hastalık ve zararlar denince ilk önce onlara karşı alınması gereken tedbirlerden bahsetmeliyiz. Zira pek çok kaza alınacak basit önlemlerle önlenebilir niteliktedir.

İşte bunlardan bazıları

1) Dayanıklı Genotip

Hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı genetik yapıya sahip arı kolonileri ile çalışmak belkide en dikkat edilmesi gereken olayların başında gelir. Bu gün arı ıslahının temel noktalarından biri olan hastalık ve zararlılara dirençli genetik yapıya sahip arılar yetiştirme ve bu arı hatlarını kullanma çabaları tüm dünyada giderek artmaktadır. Temizlik güdüsü güçlü arı aileleri ile çalışılmalı kovanların kontrol hanelerininin en önemlisi hastalık ve zararlılara dayanıklılık olmalıdır.

2) Uygun Ekotip

Ekotip kelimesini yöreye uygun anlamındada açabiliriz. Arıcı olarak bulunduğumuz bölgeye uyum sağlamış arılarla çalışmak bizim için en büyük avantajdır. Pek çok kaynakta bahsedildiği gibi arı aileleri bulundukları iklime o yöredeki nektar ve polen kaynaklarına uyum sağlamıştır. Bu kaynakları en iyi kullanan arı aileleri ile çalışmak avantaj olduğu gibi arıların koloni düzeni yavru - işçi dengesi gibi mevsime uydurulması gereken koşullarıda en iyi yerine getirecekleri unutulmamalıdır .

3) Genç ve kaliteli ana arılarla çalışmak

Ülkemiz arıcılığında en büyük yanlışlıklardan biri küçük sürülerden kontrolsuz şekilde üretilmiş ana arıların gerek el altından gerekse ticari işletmeler tarafından satışa sunulması ve kontrolsuz bir şekilde yayılmasıdır. Arıcılıkta en önemli konulardan biri olan ana arı üretimi her arıcının üzerinde durması gereken bir konudur. genç ve kaliteli ana arılar yüksek yumurtlama gücü ve uygun koşullarda bakım sayesinde hızlı bri çoğalma gösterebilir. güçlü kolonilerin hastalık ve zararlılara karşı dirençli olacağını asla unutmamak gerekir.

4) Düzenli kontrol yapılması

arı hastalık ve zararlılarına karşı düzenli kontrol yapılması ve kolonilerin kayıt altında tutulması önemlidir. arılığa girmeden önce hangi kolonilerin ne gibi ihtiyaçları olduğunu bilmek arıcıya zaman kazandıracağı gibi arılarında sürekli geresiz yere açılıp rahatsız edilmelerine engel olacaktır.

5) Uygun dezenfekte ve karantina önlemleri

arılıkta yapılacak işlemler esnasında temizliğe dikkat edilmelidir. el demiri yada koloni içerisinde kullanılacak diğer aletler uygun şekilde dezenfekte edilmeli (örnegin alkol içerisinde en az 5 dk bekletilmeli) arıcı ellerinin maskesinin kollarında çerveve yada kovana temaz eden kısımlarının çok fala kirlenmesine izin vermeden çalışmalıdır. koloniler arasında çerceve değişimi yapılacaksa her kovandan alınan çerceveler bir kovana aktarılmalı devşirme( yani birden çok koloniden çerceve alarak oluşturulmuş) koloniler hastalık ve zararlılara karşı kontrol edilmelidir. Bir kolonideki çerçevelerin hangi koloniden alıngının bilinmesi o arılıkta görülecek hastalıklara müdahale edilmesini kolaylaştırır. ayrıca temel petek satın alırken rast gele tercih yapılmamalı mümkünse sertifikalı petekler kullanılmalıdır . amerikan yavru çürüklüğü gibi hastalıkların etmenleri bal mumunda uzun süre etkinliğini koruyabilmektedir. bu sebeble kullanılan temel peteklerin en azından 116 -120 C derecede e az 30 dk tutulmuş bal mumumdan yapılmış olması gerekmektedir.

6) Yeni petekler avantajlıdır.

hem işçi arı yavru gözlerinin sürekli kullanımdan dolayı küçülmesi sonucu ortaya çıkabilecek küçük vücutlu arıların oluşumunu engellemek hemde hastalık etmeni olabilecek mikro organizmaları ve diğer etmenleri uzaktırmak adına eski petekler eritilerek al mumu olarak değerlendirilmelidir.

7) Koloniler güçlü tutulmalıdır.

Kolonideki işçi arı sayısı koloninin gücünü belirleyen en önemli faktördür. kolonileirn her zaman yüksek işçi varlığı ile bulundurmak önemlidir. Kuvvetli koloniler kovan içerisindeki düzeni sağlamak açısından daha rahat edecekleri gibi peteklerin her tarafında arıların hakim olması hastalık oluşumuna müsait olacak ortamın engellenmesi açısından önemlidir.

3 yorum:

İlhami Uyar dedi ki...

Sayın Çalışkan,arıcılığın hijyen kurallarınada trafik kurallarına uyar gibi uynak zorundayız,bilgi paylaşımı sayesinde çok yol aldığımız gerçektir.Günümüzde hastalıkların çok çabuk yayılabildiğini göz önüne alırsak,en ufak ayrıntıyı bile gözardı etmemek gerektiğine inanıyorum.Bu ayrıntıları mütemadiyen göz önüne getirirsek çok daha iyi sonuçlar alınacağı muhakkaktır,paylaşımınız için teşekkür eder,kolaylık ve başarılar dilerim.

Taşkın ÖZŞAHİN dedi ki...

çok yararlı bilgiler

Hüseyin Basri ÇALIŞKAN dedi ki...

merhabalar İlhami bey ilginize teşekkür ediyorum. arı ıslahında en önemli noktalardan biri olarak görülen temizlik davranışı yüksek koloniler geliştirmek kadar önemli bir konuda arıcının temizlik davranışı.. arıcı temiz ve titiz oldukça verimin artacağına hastalıkların azalacağına inanıyorum. taşkın abi sağol yorumun için umarım faydalı olur araştırmalarımı tamamlıyayım da dezanfektan maddeler ve kovanların steril edilmesi hakkında da bi yazı yazmak istiyorum saygı ve selamlarımla ..